Bakı Media Forumu nə ilə yadda qaldı? - RƏYLƏR

Mövzu ilə bağlı Bakupost.az -a danışan deputat Hikmət Babaoğlu bildirib ki, Türk Dövlətləri Təşkilatı bu günün, gələcəyin təşkilatıdır və Azərbaycanın xarici siyasətinin əsas prioritetlərindən biri Təşkilatla əlaqələrini daha da dərinləşdirməkdən ibarətdir:

“ Çünki Azərbaycan Prezidenti dedi ki, bizim ailəmiz türk dünyasıdır və başqa ailəmiz yoxdur. Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv olan ölkələrin inzibati-siyasi sərhədləri olduğu kimi, onun təhlükəsizliyinin qorunması vacib olduğu kimi, bu təşkilatın informasiya sərhədləri də mövcuddur və onun qorunması da fiziki sərhədlərimizin qorunması qədər əhəmiyyət kəsb edir. Nəticə etibarilə, bu gün siyasi düşüncəni təyin edən ortaq identikliyi, iqtisadi inteqrasiyanı yaradan həm də informasiya məkanıdır, onun formalaşdırdığı ortaq təfəkkür və davranış qaydalarıdır. Bunu nəzərə alaraq, Türk Dövlətləri Təşkilatının informasiya sərhədləri zaman-zaman təhdidlərə məruz qalır və indiki qlobal informasiya dönəmində ölkələr öz informasiya sərhədlərini, informasiya təhlükəsizliklərini təkbaşına təmin edə bilmirlər. Ona görə də mən düşünürəm ki, ortaq cəhdlər daha səmərəli nəticələrə gətirib çıxara bilər. Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv olan ölkələrin məhz bunu nəzərə alaraq informasiya təhlükəsizliyinə qarşı ortaq mübarizə metodlarını müəyyənləşdirmələri olduqca mühüm bir hadisədir və hər bir üzv ölkənin təhlükəsizliyi baxımından çox aktualdır”.

Mövzu ilə bağlı Bakupost.az- a açıqlamasında deputat Elçin Mirzəbəyli bildirib ki, panel sessiyası müasir informasiya təhlükəsizliyinin ən kritik məqamlarını gündəmə çıxaran mühüm platforma kimi qiymətləndirilə bilər:

“Hazırkı qlobal vəziyyətdə informasiya müharibələri, dezinformasiya kampaniyaları, süni intellektlə yaradılmış saxta kontent və sosial şəbəkə manipulyasiyaları dövlətlərin suverenliyinə, ictimai sabitliyə və cəmiyyətlərin psixoloji dayanıqlığına ciddi təhlükə yaradır. Bu təhlükələrin yalnız hərbi-siyasi deyil, həm də sosial-psixoloji, iqtisadi və ideoloji ölçüləri var. Panel sessiyası göstərdi ki, informasiya məkanında baş verən proseslər artıq lokal hadisələr kimi deyil, qlobal miqyaslı hibrid təhdidlər kimi qiymətləndirilməlidir və Türk dövlətləri qarşısında duran əsas vəzifə bu təhdidlərə qarşı kollektiv dayanıqlılıq formalaşdırmaqdır.

Türk dövlətləri ortaq dil, tarixi yaddaş və strateji hədəflərə malik olduqları üçün media müstəvisində də əməkdaşlığın sistemli xarakter alması zəruridir. Paneldə vurğulanan ən mühüm istiqamətlərdən biri faktçekinq üzrə ortaq mexanizmlərin yaradılması, dezinformasiya xəritəsinin operativ şəkildə paylaşılması və media məhsullarının qarşılıqlı mübadiləsinin genişləndirilməsidir. Bu əməkdaşlıq təkcə informasiya mübadiləsini deyil, həm də rəqəmsal təhlükəsizlik protokollarının unifikasiyasını, sosial şəbəkə hücumlarına qarşı ortaq müdafiə standartlarının formalaşdırılmasını nəzərdə tutur. Bu baxımdan Azərbaycanın təcrübəsi xüsusi önəm daşıyır. Son illərdə ölkəmizin informasiya müharibələrində qazandığı təcrübə, 44 günlük müharibədən sonra rəqəmsal media infrastrukturunun gücləndirilməsi və koordinasiyalı dövlət–media əməkdaşlığı Türk dövlətləri üçün real model kimi qəbul edilə bilər”.

Millət vəkilinin sözlərinə görə, paneldə müzakirə olunan preventiv addımlar üç əsas istiqamətdə cəmlənir:

“Texnoloji dayanıqlılıq, normativ-hüquqi mexanizmlər və insan kapitalının gücləndirilməsi. Texnoloji sahədə süni intellektlə yaradılan saxta kontentə qarşı analitik sistemlərin qurulması, kibertəhlükəsizlik üzrə ortaq platformaların yaradılması xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Normativ çərçivədə isə dezinformasiyaya qarşı milli qanunvericiliyin çevik hala gətirilməsi, media etikası standartlarının yaxınlaşdırılması və beynəlxalq platformalarla koordinasiyanın gücləndirilməsi mühüm məqamlardan biri hesab oluna bilər. İnsan kapitalı istiqamətində jurnalistlərin peşəkar hazırlığı, gənc media mütəxəssisləri üçün ortaq təlim proqramları və yeni media texnologiyaları üzrə regional ekspert şəbəkələrinin yaradılması da vacib amillər kimi dəyərləndirilməlidir

Panelin strateji mesajlarından biri də Türk dövlətlərinin artıq yalnız informasiya hücumlarına qarşı müdafiə edən deyil, qlobal informasiya siyasətini formalaşdıran aktora çevrilməsi ilə bağlıdır. Bu, həm qlobal medianın gündəmində Türk dünyasının vahid mövqeyinin güclənməsinə, həm regional təsir imkanlarının artmasına, həm də informasiya balansında yeni geosiyasi mövqeyin formalaşmasına şərait yaradır. Bakı paneli, mahiyyət etibarilə, Türk dövlətlərinin informasiya təhlükəsizliyində vahid konseptual yanaşmaya doğru irəlilədiyini təsdiqləyir və bu istiqamətdə institusional, strateji və texnoloji əməkdaşlığın daha da dərinləşdirilməsinin vacibliyini göstərir. Bu koordinasiya modeli müasir informasiya müharibələrinin mürəkkəbləşdiyi, qlobal təhdidlərin sürətlə dəyişdiyi dövrdə Türk dövlətlərinin dayanıqlılığını təmin edən əsas dayaq nöqtəsi sayıla bilər”.

Forum barədə Bakupost.az-a fikirlərini bölüşən Azərbaycan televiziya tədqiqatçısı, professor Qulu Məhərrəmli bildirib ki, bütün hallarda belə tədbirlərin keçirilməsi çox vacibdir:

“Bir tərəfdən türk dövlətlərinin media sisteminə yaxınlaşması, müəyyən infrastrukturların formalaşması, informasiya mübadiləsi, bu və ya başqa hadisələrin işıqlandırılması ilə bağlı vahid prinsiplərin müəyyənləşdirilməsi çox vacibdir. İkinci tərəfdən, əlbəttə ki, media elə bir platformadır ki, cəmiyyətləri yaxşılaşdıra bilir, bir-birləri haqqında bilgilər verir, informasiya mübadiləsini sürətləndirir və hazırda yaxınlaşma prosesinə xüsusi təkan verir. Bu baxımdan hesab edirəm ki, belə tədbirlərin keçirilməsinin çox böyük əhəmiyyəti var və bu, Azərbaycan mediasının da bəhrələnməsinə imkan yaradacaq”.

Mövzu ilə bağlı Bakupost.az -a danışan Mətbuat Şurası İdarə Heyətinin üzvü, media eksperti Müşfiq Ələsgərli bildirib ki, Bakıda təşkil olunan Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Media Forumu türk dünyasında informasiya əməkdaşlığının institusional çərçivədə möhkəmləndirilməsi baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır və həm peşəkar media dialoqu, təcrübə mübadiləsi üçün şərait yaradır, həm də türk dünyasının siyasi, iqtisadi və mədəni inteqrasiyasını gücləndirən kommunikasiya platforması rolunu oynayır:

“Forumda iştirak edən nümayəndə heyətləri informasiya siyasətində ortaq mövqelərin müəyyənləşdirilməsi, vahid media məkanının inkişafına yönəlmiş müzakirələr apardılar. Bu tendensiya dövlətlərimiz arasında operativ və etimadlı xəbər mübadiləsini təmin etməklə yanaşı, regionumuzda informasiya təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsinə xidmət edir. Nəzərə almaq lazımdır ki, yaşadığımız dövrdə beynəlxalq informasiya məkanında rəqabət sərtləşir, informasiya manipulyasiyaları çoxalır, dezimfomasiya yayımı təhlükəli hal alır. Belə bir məqamda türk dövlətlərinin ortaq mövqedən çıxış etməsi onlar üçün qlobal informasiya məkanında daha effektiv iştirak imkanı yaradır. Bakı Media Forumu bütün bu ideyaların müzakirə olunması, ideyaların gerçəkləşdirilməsi yolunda vasitələrin tapılması baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb etdi. Təsadüfi deyil ki, Forumda müzakirəyə çıxarılan mühüm istiqamətlərindən biri də dezinformasiya ilə mübarizə, rəqəmsal təhlükəsizlik və kiberrisklərin azaldılması üzrə vahid yanaşmaların formalaşdırılmasıdır. Bu sahədə əməkdaşlığın gücləndirilməsi türk dövlətlərinin informasiya suverenliyinin qorunması, ictimai rəyin manipulyasiyadan müdafiə olunması və rəqəmsal ekosistemin təhlükəsizliyi üçün zəruri addımdır”.