Prezident Administrasiyasının sabiq rəhbəri Ramiz Mehdiyevin dövlət hakimiyyətini ələ keçirməyə yönələn əməllər və dövlətə xəyanətdə ittiham olunaraq ev dustağı edilməsi xəbəri ölkədə ciddi rezonans doğurub. Kifayət qədər ciddi və ağır olan bu ittihamlar fonunda belə bir sual da gündəmə gəlib:
Dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsin övladı yüksək vəzifədə qala bilərmi?
Təbii ki, söhbət Ramiz Mehdiyevin oğlu, Fövqəladə Hallar nazirinin müavini, general-mayor Teymur Mehdiyevdən gedir. Hazırda atası dövlətə qarşı yönələn cinayətlərdə ittiham olunsa da, Teymur Mehdiyev hələ də öz postunda qalmaqdadır.
Qanun nə deyir?
Bəs ataya qarşı ağır ittihamların irəli sürüldüyü və istintaqın hələ davam etdiyi halda oğulun dövlət idarəetmə aparatında mühüm vəzifə tutması haqda qanunvericilik nə deyir?
Mövcud qanunvericiliyə əsasən, valideynin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması övladın vəzifə tutmasına hüquqi qadağa yaratmır. Belə ki, “Dövlət qulluğu haqqında” Qanunun 4.1.9 maddəsində açıq şəkildə qeyd olunur ki, dövlət qulluğuna qəbul zamanı ailə vəziyyətinə və qohumluğa görə ayrı-seçkilik yolverilməzdir.
Həmçinin, qanunun 20-ci maddəsində dövlət qulluğuna qəbul və ya vəzifədə qalmağa məhdudiyyətlər sadalanır. Lakin bu məhdudiyyətlər sırasında “valideynin məhkumluğu” və ya “ailə üzvünün cinayət məsuliyyəti” yoxdur.
Digər tərəfdən, “Etik davranış qaydaları haqqında” Qanun dövlət qulluqçusuna maraqlar toqquşmasından çəkinməyi, şəxsi və ailə maraqlarını xidməti qərarlara təsir etdirməməyi tapşırır. Bu, yalnız etik məsuliyyətdir, hüquqi qadağa deyil.
Dövlətə xəyanət ittihamı kimə şamil olunur?
Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 274-cü maddəsi “dövlətə xəyanət” anlayışını tənzimləyir. Maddə yalnız cinayəti törədən şəxsə tətbiq edilir – onun ailə üzvləri, övladları və yaxın qohumları bu cinayət məsuliyyətinə cəlb edilmir və onların hüquqları məhdudlaşdırıla bilməz.
Yəni, Ramiz Mehdiyevin istintaqa cəlb olunması və ya məhkəmə qərarı çıxarılması belə, onun oğlunun nazir müavini kimi fəaliyyətini avtomatik olaraq qanunsuz etmir.
Siyasi və etik tərəflər
Bununla belə, məsələnin ictimai və siyasi tərəfi ayrıca qiymətləndirilir. Dövlət qulluğunda şəffaflıq və reputasiya məsələləri ön plandadır. Cəmiyyətin gözündə bu kimi təyinatlar “nepotizm” (qohumbazlıq) ittihamlarına səbəb ola bilər.
Ekspertlərin fikrincə, bu vəziyyətdə qərar sırf hüquqi deyil, həm də siyasi-etik xarakter daşıyır. Yəni, Teymur Mehdiyevin vəzifədə qalması və ya uzaqlaşdırılması qanunun deyil, dövlətin reputasiya siyasətinin nəticəsi ola bilər.
Beləliklə, hazırkı anda hüquqi baxımdan Ramiz Mehdiyevin oğlu vəzifədən azad edilməyə bilər. Amma etik və ictimai baxımdan, bu, cəmiyyətin dövlət idarəçiliyinə inamına təsir edən mühüm nüansdır.
Hazırda istintaq prosesi davam edir və yekun qərar məhkəmə hökmündən sonra veriləcək.
Elnur, BakuPostPrezident Administrasiyasının sabiq rəhbəri Ramiz Mehdiyevin dövlət hakimiyyətini ələ keçirməyə yönələn əməllər və dövlətə xəyanətdə ittiham olunaraq ev dustağı edilməsi xəbəri ölkədə ciddi rezonans doğurub. Kifayət qədər ciddi və ağır olan bu ittihamlar fonunda belə bir sual da gündəmə gəlib:
Dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsin övladı yüksək vəzifədə qala bilərmi?
Təbii ki, söhbət Ramiz Mehdiyevin oğlu, Fövqəladə Hallar nazirinin müavini, general-mayor Teymur Mehdiyevdən gedir. Hazırda atası dövlətə qarşı yönələn cinayətlərdə ittiham olunsa da, Teymur Mehdiyev hələ də öz postunda qalmaqdadır.
Qanun nə deyir?
Bəs ataya qarşı ağır ittihamların irəli sürüldüyü və istintaqın hələ davam etdiyi halda oğulun dövlət idarəetmə aparatında mühüm vəzifə tutması haqda qanunvericilik nə deyir?
Mövcud qanunvericiliyə əsasən, valideynin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması övladın vəzifə tutmasına hüquqi qadağa yaratmır. Belə ki, “Dövlət qulluğu haqqında” Qanunun 4.1.9 maddəsində açıq şəkildə qeyd olunur ki, dövlət qulluğuna qəbul zamanı ailə vəziyyətinə və qohumluğa görə ayrı-seçkilik yolverilməzdir.
Həmçinin, qanunun 20-ci maddəsində dövlət qulluğuna qəbul və ya vəzifədə qalmağa məhdudiyyətlər sadalanır. Lakin bu məhdudiyyətlər sırasında “valideynin məhkumluğu” və ya “ailə üzvünün cinayət məsuliyyəti” yoxdur.
Digər tərəfdən, “Etik davranış qaydaları haqqında” Qanun dövlət qulluqçusuna maraqlar toqquşmasından çəkinməyi, şəxsi və ailə maraqlarını xidməti qərarlara təsir etdirməməyi tapşırır. Bu, yalnız etik məsuliyyətdir, hüquqi qadağa deyil.
Dövlətə xəyanət ittihamı kimə şamil olunur?
Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 274-cü maddəsi “dövlətə xəyanət” anlayışını tənzimləyir. Maddə yalnız cinayəti törədən şəxsə tətbiq edilir – onun ailə üzvləri, övladları və yaxın qohumları bu cinayət məsuliyyətinə cəlb edilmir və onların hüquqları məhdudlaşdırıla bilməz.
Yəni, Ramiz Mehdiyevin istintaqa cəlb olunması və ya məhkəmə qərarı çıxarılması belə, onun oğlunun nazir müavini kimi fəaliyyətini avtomatik olaraq qanunsuz etmir.
Siyasi və etik tərəflər
Bununla belə, məsələnin ictimai və siyasi tərəfi ayrıca qiymətləndirilir. Dövlət qulluğunda şəffaflıq və reputasiya məsələləri ön plandadır. Cəmiyyətin gözündə bu kimi təyinatlar “nepotizm” (qohumbazlıq) ittihamlarına səbəb ola bilər.
Ekspertlərin fikrincə, bu vəziyyətdə qərar sırf hüquqi deyil, həm də siyasi-etik xarakter daşıyır. Yəni, Teymur Mehdiyevin vəzifədə qalması və ya uzaqlaşdırılması qanunun deyil, dövlətin reputasiya siyasətinin nəticəsi ola bilər.
Beləliklə, hazırkı anda hüquqi baxımdan Ramiz Mehdiyevin oğlu vəzifədən azad edilməyə bilər. Amma etik və ictimai baxımdan, bu, cəmiyyətin dövlət idarəçiliyinə inamına təsir edən mühüm nüansdır.
Hazırda istintaq prosesi davam edir və yekun qərar məhkəmə hökmündən sonra veriləcək.
Elnur, BakuPost